Περιγραφή δράσης/Προγράμματος:
Σκοπός της εφαρμογής καινοτόμου δράσης είναι να βοηθήσει τους μαθητές στην ανάπτυξη γλωσσικής και γραπτής έκφρασης, στην καλλιέργεια της κριτικής και δημιουργικής σκέψης. Το μέσο υλοποίησης το σκοπού θα είναι το παραμύθι καθως αυτό ανήκει στο λεγόμενα πολυσημικά κείμενα σχολικής χρήσεως και η κάθε παραμυθιακή ιστορία διακατέχεται από ακρίβεια, πληρότητα και συνοχή έχοντας αρχή, μέση και τέλος. Μια δομή που αρμόζει στην ηλικιακή ομάδα των παιδιών. Επίσης το παραμύθι έχει και κάποια χαρακτηριστικά που το κάνουν ιδιαίτερα ελκυστικό στα παιδιά αυτής τη ηλικίας. Δίνει, λογου χάρη, τη δυνατότητα να αρχίσεις από ένα οποιοδήποτε γεγονός που είναι εντυπωσιακό για τα μάτια και την ψυχή των παιδιών χωρίς να δώσεις ιδιαίτερες εξηγήσεις και χωρίς να είσαι αναγκασμένος να ορίζεις με ακρίβεια ούτε το χώρο, ούτε το χρόνο. Ξέρουμε όλοι μας ότι η δυσκολία προσδιορισμού του χρόνου και του τόπου είναι έντονη στα παιδιά και γενικά ότι η έννοια του χρόνου είναι μία έννοια που δυσκολεύει συνολικά τον άνθρωπο. Στη συνέχεια μπορείς να αφηγηθείς τα γεγονότα ευθύγραμμα/ γραμμικά, χωρίς να πηγαίνεις μπρος- πίσω που, αν το κάνεις, δυσκολεύεις το παιδί, γιατί δεν κατανοεί τα γεγονότα, όταν δίνονται θεματικά, παρά μόνο ευθύγραμμα, γραμμικά. Το μόνο που είναι να πας από το ένα γεγονός στο άλλο, συνδέοντας τα απλώς χρονικά ή με σχέση αιτίας και αποτελέσματος. Οι ήρωες των παραμυθιών μπορεί να είναι τα πάντα: τα ίδια τα παιδιά, τα ζώα που τους είναι πολύ οικεία και αγαπημένα, στα οποία έχεις την ευκολία της δυνατότητας να αποδώσεις ανθρώπινα χαρακτηριστικά και να τα προσωποποιήσεις. Έτσι, στα αγαπημένα των παιδιών ζώα, προβάλλονται συμπεριφορές και τύποι ανθρώπων που θέλουμε να αναδείξουμε, πετυχαίνοντας έμμεσα και τον διδακτικό στόχο, ενώ δύναται να γίνει και το αντίθετο επιλέγοντας ζώα ή στοιχεία της φύσης ή οτιδήποτε άλλο κρίνεται κάθε φορά πρόσφορο. Οι ήρωες των παραμυθιών μπορούν να μένουν ανώνυμοι ή να έχουν ένα οποιοδήποτε όνομα, επιλογή που αν γίνεται, καλό είναι να έχει μέσα της και το στοιχείο του χιούμορ και της υπερβολής ώστε να εντυπώνεται στο παιδί και να δημιουργεί συνειρμούς. Θα επιλέξουμε να δώσουμε ονόματα στους ήρωες που να προβάλλουν τις θετικές ή αρνητικές τους ιδιότητες, ποτέ όμως να τονίζουν σωματικά ή άλλα μειονεκτήματα. Στα παιδιά αρέσουν τα παραμύθια και κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας είναι σίγουρο ότι θα δείξουν ζωηρό ενδιαφέρον. θα σκεφτούν, γρήγορα, έντονα και με εικόνες και θα προσπαθήσουν να αποτυπώσουν/να μετατρέψουν τις εικόνες αυτές σε λόγο.
Κατά την υλοποίηση του προγράμματος θα χρησιμοποιηθούν οι νέες τεχνολογίες. Συγκεκριμένα, οι εικόνες και τα ερεθίσματα πολυμεσικών εφαρμογών και βίντεο θα αποτελέσουν αφόρμηση στην προσπάθεια αντιμετωπίσης ένος γενικότερου πρόβληματος των παιδιών, που αρχίζει από τις πρώτες ηλικίες, την απομάκρυνσή τους δηλαδή από τον
προφορικό και τον γραπτό λόγο. Με την διέγερση των οπτικών και ακουστικών ερεθισμάτων τους οι μαθητές θα προσπαθήσουν να αναπαραστήσουν με το λόγο την εικόνα, χρησιμοποιώντας εύστοχα τα ουσιαστικά, τα ρήματα που περιγράφουν τις κινήσεις και τις σκέψεις και το πιο όμορφο μέρος του λόγου, τα επίθετα που χρωματίζουν το λόγο, χρωματίζουν τη ζωή μας. Στη συνέχεια οι εικόνες , ο προφορικός τους λόγος θα γίνει γραπτό κείμενο.
Διάρκεια (χρόνος υλοποίησης από-εως):
17-10-2016 έως 26-03-2017
Συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί:
Χατζή Παρασκευή
Αριθμός συμμετεχόντων παιδιών (αγόρια-κορίτσια) / τάξη:
11 αγόρια, 11 κορίτσια / B τάξη
Στόχοι:
Οι επιμέρους στόχοι διακρίνονται σε:
Γνωστικούς
-να εξοικειωθούν στην αναγνώριση αφηγηματικού κειμένου
-να μπορούν να παρατηρήσουν, να συγκρίνουν, να αναλύουν αφηγηματικά κείμενα λαμβάνοντας όλες τις πληροφορίες που αυτά παρέχουν
–να γίνουν προσεκτικοί και ενεργητικοί ακροατές
-να αναγνωρίζουν και να απομονώνουν πληροφορίες και γνώσεις
-να αναπτύξουν τη δημιουργικότητα και την αφηγηματική τους ικανότητα
– να παράγουν αφηγηματικό κείμενο
-να αποκτήσουν ορθή γνώση ορισμένων συγγραφικών στρατηγικών
-να ενεργοποιήσουν τη φαντασία και την κουλτούρα τους μέσω της συγγραφής και να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους
– να μετατρέπουν το δικό τους παραμύθι σε θεατρικό έργο και να το δραματοποιήσουν οι ίδιοι
Διαδραστικούς:
-να λειτουργήσει η τάξη ως ομάδα και να συνηθίσουν τα παιδιά σε συνθήκες συνεργασίας
-να επινοήσουν, να επεξεργαστούν και να ανταλλάξουν πληροφορίες
-να αποκτήσουν τη δεξιότητα να διακρίνουν χαρακτηριστικά στοιχεία, ομοιότητες, διαφορές, να συσχετίζουν, να συγκρίνουν
-να διαβάζουν εικόνες βρίσκοντας αιτιοκρατικές σχέσεις, χαρακτήρες προσώπων, διαθέσεις και κίνητρα
Αξιακούς:
-να εμπλουτιστεί και ενδυναμωθεί ο ψυχικός κόσμο των μαθητών/τριών και αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και αυτενέργεια
-να μάθουν να διαχειρίζονται και εκφράζονται ασυνείδητα κομμάτια του ψυχισμού τους
-να καλλιεργηθεί η αίσθηση του καλού και του κακού
-να οικειοποιηθούν αξίες όπως το ομαδοσυνεργατικό πνεύμα
-να παρουσιάζουν έργα τους γραπτά και προφορικά