Ιστορία Δ΄Δημοτικού μέσω CLIL

Τίτλος δράσης/προγράμματος
Ιστορία Δ΄Δημοτικού μέσω CLIL
Κατηγορία δράσης/προγράμματος
Πειραματική Εφαρμογή Νέων Π.Σ.
Περιγραφή δράσης/Προγράμματος
Το συγκεκριμένο καινοτόμο πρόγραμμα αφορά στη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας  της Δ΄ τάξης δημοτικού μέσω της  Ολιστικής Προσέγγισης Εκμάθησης Γλώσσας και Περιεχομένου (Ολ.Εκ.Πε.Γ.), μιας καινοτόμου μεθοδολογικής προσέγγισης που στοχεύει στη διδασκαλία κάποιου γνωστικού αντικειμένου σε γλώσσα άλλη από τη μητρική, σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης.
Οι μαθητές διδάσκονται την ύλη του σχολικού εγχειριδίου μέσω της Αγγλικής γλώσσας με τη βοήθεια βίντεο ή σχετικού υλικού που δημιουργεί για αυτόν τον σκοπό η εκπαιδευτικός. Η διδασκαλία συμπληρώνεται με δραστηριότητες που εκπονούνται στην τάξη που αφορούν σε φύλλα εργασιών, τραγούδια, διαδραστικά παιχνίδια, θεατρικά παιχνίδια, παιχνίδια παντομίμας κλπ. Κατά το σχεδιασμό του υλικού λήφθηκε σοβαρά υπόψη η διδακτέα ύλη του γνωστικού αντικειμένου και οι επιδιωκόμενοι στόχοι όπως αυτοί ορίζονται στο αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών (ΑΠΣ).
Συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί
ΚΟΥΤΑΛΑΚΙΔΟΥ ΒΑΝΑ
Αριθμός Συμμετεχόντων παιδιών (αγόρια-κορίτσια) / τάξη
Δ2- 24 μαθητές/τριες- 11 αγόρια και 13 κορίτσια
Προβλεπόμενες επισκέψεις/Συνεργασίες με φορείς κλπ.
Στόχοι
Γενικοί στόχοι:
Η ανάπτυξη γνώσεων σχετικών με τις συγκεκριμένες περιόδους της ιστορίας
Η γνωριμία των μαθητών/τριων με την πολιτιστική τους κληρονομιά και η απόκτηση ιστορικής συνείδησης
Η ανάπτυξη δεξιοτήτων χρήσης της Αγγλικής γλώσσας

Επιμέρους στόχοι:
α) Γνωσιακοί:
ü να αναπτύξουν γλωσσικές δεξιότητες στην αγγλική γλώσσα
ü να μάθουν σημαντικές περιόδους της αρχαίας ελληνικής ιστορίας και να αναγνωρίσουν τη σημασία τους
ü να αναζητήσουν πληροφορίες μέσω διαδικτύου
ü να αναπτύξουν δεξιότητες χρήσης των νέων τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας
β)  Διαδικαστικοί
ü να αναζητήσουν, να επεξεργαστούν και να ανταλλάξουν πληροφορίες
ü να κατανοήσουν και να παράγουν προφορικό και γραπτό λόγο στη γλώσσα-στόχο
ü να αποκτήσουν την ικανότητα να διακρίνουν ομοιότητες και διαφορές, να συσχετίσουν και να συγκρίνουν
γ) Αξιακοί
ü να κατανοήσουν την έννοια συνύπαρξης στο κοινωνικό «γίγνεσθαι»
ü να οικειοποιηθούν αξίες όπως ομαδοσυνεργατικό πνεύμα, αυτοπεποίθηση και αυτενέργεια/αυτονόμηση
ü να αποκτήσουν ικανότητες συνεργασίας και διαλόγου και ικανότητας ρύθμισης των διαπροσωπικών σχέσεων
ü να παρουσιάζουν τις γνώσεις τους μπροστά σε κοινό

Διαδικασία
Μεθοδολογικά, το αναλυτικό πρόγραμμα και οι δραστηριότητες που περιλαμβάνει δομείται πάνω στη Θεωρία Πολλαπλής Νοημοσύνης του Gardner (1983, 2006) και στην ολιστική προσέγγιση της γνώσης. Η θεωρία αυτή φαίνεται να ανταποκρίνεται στην ανάπτυξη ιδιαίτερων προτιμήσεων, δυνατοτήτων και ταλέντων που κάθε μαθητής αναπτύσσει σε διαφορετικά στάδια, ενώ η ολιστική προσέγγιση της γνώσης παρέχει τα μεθοδολογικά εργαλεία και τεχνικές που ανταποκρίνονται στην ικανοποίηση των διαφορετικών τομέων νοημοσύνης που ο κάθε μαθητής αναπτύσσει και μέσα από τους οποίους δομεί τη νέα γνώση.
Η υιοθέτηση αυτού του μοντέλου δίνει την ευκαιρία στην εκπαιδευτικό να δομήσει εκπαιδευτικά σενάρια προσαρμοσμένα στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των μαθητών της, να διευρύνει τις οπτικές μέσα από τις οποίες παρουσιάζεται η νέα πληροφορία και να τους οδηγήσει, έτσι, σε μια πολύπλευρη ανάπτυξη με στόχο την πληρότητα και την αυτοπραγμάτωση, όπως αυτή ορίζεται από τον Maslow (1970). Επίσης, η ολιστική προσέγγιση εξυπηρετεί την ανθρωπιστική προσέγγιση της γνώσης και τη δόμηση της εμπειρικής μάθησης με τα χαρακτηριστικά που της αποδίδει ο Rogers (1983).
Επιπλέον, σε ένα διαρκώς ανασυγκροτούμενο κοινωνικό γίγνεσθαι όπου η πληροφορία και διάχυσή της γίνεται με κύριο μέσο πολυτροπικά κείμενα, η ίδια η έννοια του γραμματισμού μεταβάλλεται ραγδαία. Ο Kress (2003) σημειώνει: «Τα συνδυαστικά αποτελέσματα της κυριαρχίας της εικόνας και της οθόνης πάνω στην παραγωγή γραπτού λόγου θα φέρουν βαθιές αλλαγές στη μορφή και τις λειτουργίες της. Αυτό με τη σειρά του θα έχει σημαντική επίδραση στην ανθρώπινη, γνωστική/συναισθηματική, πολιτισμική και φυσική, εμπλοκή με τον κόσμο και στις μορφές και σχήματα της γνώσης» (Kress, 2003: 1). Η πολυτροπικότητα αυτή, όμως, δεν πρέπει να θεωρηθεί ως ένα στοιχείο που πρέπει να επισυναφθεί στην ανάλυση της επικοινωνίας, αλλά ως ουσιαστική και θεμελιώδης παράμετρος κάθε κειμένου (Kress & van Leeuwen, 1996).
Παράλληλα επιλέγεται το συνεργατικό μοντέλο μάθησης καθώς τα πολλαπλά γνωστικά και συναισθηματικά οφέλη που προκύπτουν για τους μαθητές από την εφαρμογή του έχουν καταγραφεί στη βιβλιογραφία (Gillies, 2003). Το συγκεκριμένο μοντέλο συνάδει και με τη Θεωρία της Πολλαπλής Νοημοσύνης καθώς αποτελεί βασικό μοχλό ανάπτυξης της διαπροσωπικής νοημοσύνης.
Έχοντας τα παραπάνω ως θεωρητικές αρχές, αναπτύχθηκε ένα αναλυτικό πρόγραμμα που, κατά περίπτωση, χρησιμοποιεί στοιχεία από προγράμματα που βασίζονται στην Λεξική Προσέγγιση (lexical approach), σε αυτά που δομούνται με βάση τις δραστηριότητες (task-based approach), στα διαδικαστικά προγράμματα (procedural-based) αλλά και στα διεργαστικά (process-based).
Αποτελέσματα
Κατά τη διάρκεια της εφαρμογής υπάρχει διαρκής αξιολόγηση από μέρους της εμπλεκόμενης εκπαιδευτικού, καταγράφοντας τη γνωστική αντίδραση των μαθητών μέσα από τις σχεδιασμένες δραστηριότητες και σύντομες δοκιμασίες, και τη συναισθηματική τους αντίδραση μέσα από παρατήρηση. Με αυτό τον τρόπο γίνεται δυνατή η καλύτερη διαχείριση του προγράμματος καθώς υπάρχει ανασχεδιασμός του υλικού όπου κρίνεται αναγκαίο κατά την εξέλιξη του.
Επίσης συμπληρώνονται ερωτηματολόγια στην αρχή και στο τέλος της εφαρμογής του προγράμματος που αφορούν την αξιολόγηση των δραστηριοτήτων του χρησιμοποιούνται.
Παραδοτέα