ΣΚΑΚΙ μέσω CLIL

Τίτλος δράσης/προγράμματος
ΣΚΑΚΙ μέσω CLIL
Κατηγορία δράσης/προγράμματος
Έρευνα Πεδίου
Περιγραφή δράσης/Προγράμματος
ΠΡΟΤΑΣΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΕΔΙΟΥ/ΚΑΙΝΟΤΟΜΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Τάξεις: Α-Β
Εκπαιδευτικοί: ΖΑΠΟΥΝΙΔΗΣ ΘΩΜΑΣ (ΠΕ 06) / ΠΡΟΥΤΣΟΥ ΑΡΕΤΗ (ΠΕ70) / ΧΑΤΖΗ ΜΑΙΡΗ (ΠΕ70) / ΧΑΤΖΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ (ΠΕ70) / ΜΑΡΙΟΛΑ ΜΑΡΙΑ (ΠΕ70)
ΘΕΜΑ: «ΣΚΑΚΙ μέσω CLIL»ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: (στόχοι, μεθοδολογία, αξιολόγηση)
Ο κύριος στόχος του συγκεκριμένου καινοτόμου προγράμματος είναι η διδασκαλία του Σκακιού με τη μέθοδο CLIL. Πρόκειται για διδασκαλία διπλής εστίασης κατά τη διάρκεια της οποίας ο εκπαιδευτικός θέτει δυο ομάδες στόχων; τους στόχους που αφορούν στο συγκεκριμένο μάθημα και τους στόχους που αφορούν στην εκμάθηση της ξένης γλώσσας.
Έχουμε δηλαδή μία ολιστική προσέγγιση εκμάθησης γλώσσας (Αγγλικά)  και περιεχομένου (Σκάκι). Η διάρκεια του προγράμματος είναι ετήσια και εφαρμόζεται για μια ώρα κάθε εβδομάδα (κάθε Πέμπτη 4η ώρα).
Συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί
ΖΑΠΟΥΝΙΔΗΣ ΘΩΜΑΣ, ΠΡΟΥΤΣΟΥ ΑΡΕΤΗ
Αριθμός Συμμετεχόντων παιδιών (αγόρια-κορίτσια) / τάξη
96 (48 αγόρια- 48 κορίτσια)
Προβλεπόμενες επισκέψεις/Συνεργασίες με φορείς κλπ.
– Συνεργασία με σκακιστικό όμιλο
– Συνεργασία με την Ένωση Σκακιστικών Σωματείων Βορείου Ελλάδος
–     Πιθανή συνεργασία με τον τοπικό Δήμο για τη διοργάνωση τουρνουά σκάκι με έπαθλα.
–      Πιθανή επίσκεψη γνωστών σκακιστών στο σχολείο για αγώνες επίδειξης(Σιμουλτανέ)
Στόχοι
Α.1 ΣΤΟΧΟΙ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Α1.1 Γενικοί στόχοι
– Γνωριμία με το σκάκι και την ιστορία του
– Εκμάθηση των βασικών κινήσεων
– Κατανόηση βασικών στρατηγικών
– Γνωριμία με το αγωνιστικό σκάκιΑ.1.2 Οι επιμέρους στόχοι αποσκοπούν στην ανάπτυξη και καλλιέργεια:
– Της υπομονής και της πειθαρχίας
– Κοινωνικοποίησης από μικρή ηλικία
– κριτικής σκέψη (ο σκακιστής ασκείται στην παρατήρηση, κάνει συγκρίσεις, κατηγοριοποιήσεις, ιεραρχήσεις, υποθέσεις-προβλέψεις, αναλύσεις και επαληθεύσεις)
– Τη μνήμης
– Της λογικομαθηματικής σκέψη και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων
– Της δημιουργικής φαντασίας
– Του ήθους
– Της αυτοτέλειας του σκακιστή
– Της διάρκειας πνευματικής συγκέντρωσης-αυτοσυγκέντρωσης- και απόδοσης έργουCLIL (ΣΚΑΚΙ)
Α.2. ΞΕΝΗ ΓΛΩΣΣΑ
– Εκμάθηση της ορολογίας των κομματιών, σκακιέρας, βασικών όρων (Check mate, stalemate etc)
– Βιωματική εκμάθηση και χρήση βασικών λεκτικών όρων σχετικά με τις κινήσεις των κομματιών μέσω μεγάλης επιδαπεδιας σκακιέρας και με ζωντανά κομμάτια τα ίδια τα παιδιά
Διαδικασία
Β. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
Το συγκεκριμένο τμήμα διδάσκεται για πρώτη φορά το σκάκι. Δεδομένου και του νεαρού της ηλικίας των παιδιών θα επιχειρηθεί αρχικά η εισαγωγή του σκάκι μέσω παραμυθιών (Η Δραπέτες της σκακιέρας του Τριβιζά και το Μια φορά και εναν καιρό ήταν το σκάκι των Μουσιαδου & Γιουβαντσούδη)  και ιστοριών (Ο Μικρός Νικόλας και το σκάκι) που θα εξάπτουν τη φαντασία των παιδιών διατηρώντας αμείωτο το ενδιαφέρον τους και συνάμα θα εισαγάγουν τη σημασία και την ονομασία των κομματιών της σκακιέρας (στα ελληνικά και στα Αγγλικά). Παράλληλα, γίνεται χρήση του υλικού του Ευρωπαϊκού προγράμματος σκάκι από το Kasparov Chess Foundation σε συνεργασία με την Ένωση Σκακιστών Θεσσαλονίκης. Συγκεκριμένα χρησιμοποιείται  το βιβλίο »Ο Ζατρίκης στο σκακιστικό δάσος» ένα εικονογραφημένο βιβλίο κατάλληλο για παιδιά της ηλικίας αυτής που εισάγει τα παιδιά στις βασικές έννοιες του σκάκι. Η σειρά αποτελείται από 2 βιβλία μαθητή και ένα ασκήσεων. Τα παιδιά του τμήματος αυτού θα διδαχτούν μόνο το πρώτο βιβλίο και το Β τεύχος θα το συνεχίσουν του χρόνου. Επιπλέον φέτος θα χρησιμοποιηθεί και παιχνίδι Lego όπου τα παιδιά θα συναρμολογήσουν τη σκακιέρα και θα τοποθετούν τα θεματικά κομμάτια.  Στη συνέχεια μέσω λογισμικών υπολογιστή τα παιδιά θα αρχίσουν να παίζουν σκάκι και να κατονομάζουν τα κομμάτια και τις μορφές κινήσεων στα αγγλικά (αρχικά ακολουθώντας τις υποδείξεις των εκπαιδευτικών και σταδιακά αυτενεργώντας)
Αποτελέσματα
Η αξιολόγηση των στόχων θα είναι διαρκής και τελική και  περιλαμβάνει και αυτοαξιολόγηση  (εκτιμήσεις και αναλύσεις θέσεων  από το ίδιο το παιδί) και ετεροαξιολόγηση (Αξιολόγηση παιχνιδιού και θέσεων άλλων παικτών). Η αξιολόγηση της επίτευξης των γενικών και επιμέρους στόχων από τον εκπαιδευτικό θα γίνει με τη διοργάνωση ενός σκακιστικού τουρνουά με τη συμμετοχή και άλλων σχολείων  και ενός εσωτερικού στην τάξη.  Άλλα εργαλεία για την εξέταση της επίτευξης των στόχων θα είναι η παρατήρηση από τον εκπαιδευτικό, η συμμετοχή των παιδιών στα διάφορα παιχνίδια( ζάρι με εικόνες κομματιών, θεατρικό με σκάκι, παιχνίδια μίμησης, ηλεκτρονικό παζλ, ηλεκτρονικό σκάκι κτλ).
Παραδοτέα
– Συμμετοχή (ανάλογα με την πρόοδο) στα ομαδικά και ατομικά πρωταθλήματα σκάκι που διοργανώνονται κάθε έτος.
– Διοργάνωση ενός αγώνα επίδειξης στο τέλος της χρονιάς με ζωντανά πιόνια (Τα παιδιά τα παριστάνουν τα κομμάτια πάνω σε μια γιγάντια πραγματικά σκακιέρα)
– Σκακιστικές κατασκευές (Σκακιέρες, ζωγραφιές, συναρμολόγηση σκακιέρας και κομματιών LEGO)